Over de “terugdraaiende teller” is al veel geschreven, en dat zal allicht nog een hele tijd zo blijven. De grootste vrees is dan ook dat de digitale meter niet meer terugdraait, al is dat niet helemaal correct. Er zijn op dit moment al verschillende opties in de tariferingen, en in de nabije toekomst zullen die nog enkele wijzigingen ondergaan. We leggen het zo goed mogelijk uit.
Terugdraaiende teller
De stroomfactuur is een kluwen van tarieven, heffingen, taksen en nog zo veel meer. Om het zeer eenvoudig samen te vatten: u koopt een product (stroom) en betaalt ook voor het transport (en heffingen) tot bij u thuis. Op het einde van het jaar wordt dan gerekend en geteld. De hoeveelheid afgenomen stroom maal uw tarief (bv. 29cent) bepaalt dan het eindbedrag voor uw factuur.
Met een klassieke terugdraaiende teller is het echter enkel maar mogelijk om te zien hoeveel de netto-afname is. Een rekenvoorbeeld: Een gezin verbruikt 3500kWh per jaar, en wekt zelf 2500kWh op. 3500kWh-2500kWh = 1000kWh. Studies tonen aan dat een gezin gemiddeld slechts een derde van de opgewekte stroom meteen verbruikt. Dat zou willen zeggen dat er van de 2500kWh die opgewekt werd, slechts 833kWh meteen verbruikt werd. De overige 1667kWh worden overdag geïnjecteerd in het net en er op donkere periodes (‘s nachts & in de winter) weer van gehaald. In dit geval werd er dus 1000kWh+1667kWh=2667kWh getransporteerd tot bij u thuis; en toch wordt er slechts op 1000kWh (netto-afname) transport betaald; een onterecht voordeel van zo’n 316 euro (1667kWh*€0,19) Om deze situatie recht te zetten heeft de VREG een tijdelijke oplossing bedacht: het prosumententarief. Afhankelijk van het vermogen van uw omvormer wordt een extra heffing aangerekend. In dit geval is dat voor een omvormer van 3kW in West-Vlaanderen ongeveer €315.
Is het stroomnet dus een gratis batterij? Neen, u betaalt hiervoor een prosumententarief.
Digitale teller
De digitale teller draait ook terug, deels dan toch. Stel u koopt online een product van 100 euro en moet daarboven 20 euro verzendkosten betalen. Als u niet tevreden bent en het product retourneert, dan krijgt u enkel de productprijs terug. Het transport heeft u ontvangen, en een geleverde dienst kan u immers niet retourneren.
Voor de stroom zal het in het nieuwe nettarief op juist dezelfde manier werken. Hier gaat het gewoon om een overschot op een bepaald moment van de dag (allicht ‘s middags bij volle zon), producttevredenheid is niet de reden van de retour. Helaas is de stroom verhoudingsgewijs vrij goedkoop (ongeveer 9,5 cent/kWh) terwijl het transport (netkosten) duur is (zo’n 19 cent/kWh). Nogal jammer om dan gans de tijd over-en-weer te transporteren, toch? Aangezien de digitale teller alles correct kan verrekenen betaalt u dan uiteraard geen forfaitair prosumententarief meer. Wel is het essentieel om het transport zo veel mogelijk te beperken door op het juiste moment ter verbruiken. Stel de timer op wasmachine, droogkast en vaatwas goed in, en laat ook niet alles tegelijkertijd draaien. Kies bijvoorbeeld 11u, 12u en 13u als startmoment voor 3 verschillende apparaten. (afhankelijk van de oriëntering van uw zonnepanelen)
15 jaar uitstel, zelfs met digitale teller?
De VREG wil vanaf 01/01/2021 het prosumententarief afschaffen, en iedereen laten betalen voor de werkelijk kosten. Dat lijkt logisch, maar voor sommige mensen kan dit nadelig uitvallen. Omdat de regering al jarenlang iedereen aan het duwen is richting hernieuwbaar heeft men belaafd om iedereen minstens 15 jaar lang te laten “genieten” van (maar ook te laten betalen voor) het concept van de terugdraaiende teller. De correcte berekening van de digitale teller wordt dan wel gemaakt, maar niet gebruikt. Deze beslissing werd door het grondwettelijk hof ongedaan gemaakt: de VREG is immers een onafhankelijke regulator, en de regering mag geen beloftes of beslissingen maken over de tariefstructuren.
Mensen die vanaf 2021 nieuwe PV installaties zetten zullen sowieso in dit nieuwe systeem terechtkomen. Mensen die voor 31/12/2020 een installatie hebben geplaatst wachten momenteel onzeker af. De regering gaat met deze beslissing immers haar boekje te buiten, en de VREG heeft deze regeling aangevochten bij de raad van state. Het zou dus zomaar kunnen dat er plots beslist wordt dat iedereen met onmiddellijke ingang in het nieuwe systeem (betalen voor werkelijke kosten) terechtkomt; hetgeen realiteit werd op 1/3/2021
Welk systeem is dan het voordeligst?
Elke situatie is uiteraard uniek. Sommige mensen produceren maar de helft van hun verbruik, terwijl anderen net voldoende, of zelfs een stuk te veel produceren. Het motto blijft: probeer om zoveel mogelijk uw verbruik af te stemmen op uw productie.
Mensen die in de winter verwarmen op gas en in de zomer hun huis koelen met een elektrische airco voldoen dus veel eenvoudiger aan dit idee dan mensen die verwarmen op elektriciteit. In de winter is er dan immers een grote stroomvraag terwijl er maar weinig zonne-opbrengst is. Voor deze laatste groep gezinnen is het prosumententarief een zeer grote meerwaarde. In de zomer kan enorm veel worden “opgeslagen” in het net, en in de winter halen ze dit er weer van. Dit is niet gratis, maar de kostprijs van het prosumententarief is vermoedelijk veel lager dan de werkelijk kosten van het gebruikte transport.
Gezinnen waarvan het verbruikspatroon beter samenvalt met de maandelijkse opbrengsten zullen – zonder enige inspanning – allicht een klein voordeel doen door de werkelijke kosten te betalen. ‘s avonds koken & TV kijken zal immers nog steeds vanaf het net gebeuren. De airco kan wel op de middag werken. Toch zal de zelfconsumptie niet boven de 50% komen, en blijft het voordeel beperkt.
Impact thuisbatterij
Door een batterij te installeren kunnen de gezinnen waarvan verbruik en opbrengt min of meer op elkaar afgestemd zijn echter een stuk meer besparen. Avondlijk gebruik van de airco, TV of koken veroorzaakt dan immers geen stroomvraag van het net. De gemiddelde situatie waarbij slechts 1/3e van de zonnestroom meteen verbruikt wordt is voor deze groep ook niet langer van tel: de zelfconsumptie stijgt in bepaalde maanden makkelijk tot 90%. Bovendien kan u dat eenvoudig raadplegen via een app op de smartphone. Dankzij de nieuwe tariefstructuur in combinatie met een thuisbatterij bespaart men hier 100% van het prosumententarief, en wordt er enkel voor het verkleinde deel transport een werkelijke kost betaald.
Een thuisbatterij laten installeren kan intussen al veel goedkoper dan u denkt. Bekijk meteen de prijs van een thuisbatterij incl. installatie hier.
Benieuwd wat dit voor u kan betekenen? Vraag het ons, en we leggen het met plezier uit. Alvast tot binnenkort!